Camera Περιοδικά

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ: ΗΤΑΝ ΚΑΠΟΤΕ ΤΟ VIDEO

Η βιντεοκασέτα άντεξε στο χρόνο περίπου 30 χρόνια…

Η 30η Ιουλίου 2016 θα είναι η τελευταία ημέρα που η γραμμή παραγωγής του τελευταίου γνωστού κατασκευαστή video (της ιαπωνικής Funai) θα λειτουργήσει για να παράξει τα κλασικά video players που δέχονται τη γνωστή βιντεοκασέτα, που γνωρίσαμε από τη δεκαετία του ’80.

Με αφορμή αυτό το γεγονός, ο καλός δημοσιογράφος Γιάννης Λεοντάρης, έναν από τους παλαιότερους και πλέον γνωστούς ανθρώπους των Μ.Μ.Ε. στο ρεπορτάζ πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών και νέων τεχνολογιών, έγραψε ένα ενδιαφέρον άρθρο στο emea.gr, το οποίο και αναδημοσιεύουμε:

Το παραμύθι θα μπορούσε να ξεκινάει κάπως έτσι: «Μια φορά και έναν καιρό, κάποιοι επιστήμονες δημιούργησαν ένα μηχάνημα που έδειχνε εικόνα και ήχο στην τηλεόραση του σπιτιού, και μπορούσε ο χρήστης να τη σταματήσει, να τη δει σε αργή κίνηση, ή να την ξαναδεί όσες φορές ήθελε.».

Ο λόγος για το video, που έκανε την εμφάνισή του εκεί προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘70, και αποτέλεσε την αρχή μιας ολόκληρης βιομηχανίας εικόνας, ήχου και ψυχαγωγίας, που περιλάμβανε από φθηνότερες και ακριβότερες κινηματογραφικές περιοχές, μέχρι κάμερες καταγραφής, συστήματα αναπαραγωγής, επαγγελματικά συστήματα επεξεργασίας εικόνας και ήχου και ένα ολόκληρο κύκλωμα διανομής ταινιών μέσα από τα γνωστά video club, που μόνο τιμής ένεκεν έχουν διατηρήσει ακόμα το πρώτο συνθετικό στον τίτλο τους.

Όλα τα παραμύθια όμως έχουν ένα τέλος. Και το τέλος αυτού του παραμυθιού γράφεται στις 30 Ιουλίου του 2016.

Η συγκεκριμένη ημέρα θα είναι, σύμφωνα με άρθρο της ιαπωνικής εφημερίδας Nikkei και η τελευταία ημέρα που η γραμμή παραγωγής του τελευταίου γνωστού κατασκευαστή video (της ιαπωνικής Funai) θα λειτουργήσει για να παράξει τα κλασικά video players που δέχονται τη γνωστή βιντεοκασέτα που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε από τη δεκαετία του ‘80. Στο τέλος της συγκεκριμένης ημέρας μπαίνει λουκέτο σε αυτή τη γραμμή παραγωγής, και πλέον το video και όλο το «οικοσύστημά» του περνάνε στην ιστορία

Funai ZV427FX4

Funai ZV427FX4: μια απόπειρα της εταιρίας να συνδυάσει τους 2 κόσμους. Με τη συσκευή αυτή ήταν εφικτή η αντιγραφή του περιεχομένου VHS κασετών σε DVD.

Όταν, πριν 40 χρόνια, εμφανίστηκαν οι πρώτες συσκευές video, ξεκίνησε και η αναμενόμενη διαμάχη των κατασκευαστών για το πρότυπο που θα επικρατούσε. Η κραταιά τότε JVC είχε παρουσιάσει το πρότυπο VHS, η Sony το πρότυπο Betamax (το οποίο, όπως υποστήριζε, πρόσφερε την καλύτερη ποιότητα εικόνας και ήχου), ενώ η Philips είχε παρουσιάσει το σύστημα 2000, που είχε τη δυνατότητα να παίζει την κασέτα και από τις 2 πλευρές (όπως γίνεται με την κασέτα του κλασικού κασετοφώνου) αυξάνοντας έτσι τη χωρητικότητά της. Τελικά επικράτησε το πρότυπο VHS της JVC, και όλα μετά πήραν το γνωστό δρόμο…

Το οικιακό video άνοιξε το δρόμο για μία ολόκληρη βιομηχανία που βασίστηκε στην εικόνα και τον ήχο, καθώς για πρώτη φορά ο απλός χρήστης είχε τη δυνατότητα όχι μόνο «να φέρει το σινεμά σπίτι του», αλλά και να καταγράφει ο ίδιος τις προσωπικές του στιγμές με εικόνα και ήχο. Πολύ γρήγορα εμφανίστηκαν και οι οικιακές βιντεοκάμερες που δέχονταν επίσης βιντεοκασέτες και κατέγραφαν σε αυτές ότι «τραβούσε» ο χρήστης τους, αλλά και πιο «σύνθετες» συσκευές, όπως εκείνες που έκαναν αντιγραφή μιας βιντεοταινίας σε μία άλλη (για ευνόητους και πιο… «πονηρούς» λόγους).

Παράλληλα, μεγάλη ανάπτυξη γνώρισαν τόσο οι κατασκευαστές «άδειων» βιντεοταινιών (αφού τα video μπορούσαν να καταγράψουν το τηλεοπτικό σήμα, κάτι αδιανόητο για τον απλό χρήστη μέχρι τότε) όσο και τα γνωστά video club, που σήμερα δεν τα συναντά παντού κανείς, αλλά τότε ξεφύτρωναν σα μανιτάρια σχεδόν σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο.

Στην Ελλάδα η βιντεοκασέτα έδωσε και το όνομα στις «βιντεοταινίες» που ήταν κυρίως οι ταινίες που δεν προορίζονταν για δημόσια προβολή από τα σινεμά, αλλά για απευθείας διάθεση μέσω των video club, και σήμερα μας φέρνουν στο μυαλό τις αλησμόνητες ελληνικές παραγωγές με τον Στάθη Ψάλτη, τον Σταμάτη Γαρδέλη και άλλους ηθοποιούς.

vhs

Για να θυμούνται οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι…

Η βιντεοκασέτα άντεξε στο χρόνο περίπου 30 χρόνια, όταν η ψηφιακή τεχνολογία άρχισε να «εισβάλλει» και στο χώρο του ήχου και της εικόνας, βοηθούμενη και από τη ραγδαία εξάπλωση της χρήσης του internet.

Έτσι άρχισε η νέα μάχη για το ψηφιακό πρότυπο που θα επικρατούσε, με τη Sony αυτή τη φορά να είναι η κερδισμένη και να επιβάλλει το πρότυπο DVD, έστω και αν χρειάστηκε για αυτό να αγοράσει το 1/4 του… Hollywood.

Από τότε άρχισε η σταδιακή καθοδική πορεία του κλασικού video, που δε μπορούσε να ανταγωνιστεί το DVD ούτε σε επίπεδο ποιότητας εικόνας και ήχου, ούτε και σε επίπεδο χωρητικότητας του μέσου. Επιπλέον, οι συσκευές DVD τοποθετήθηκαν και στους υπολογιστές και αποτέλεσαν (και συνεχίζουν αποτελούν) ένα βασικό μέσο αποθήκευσης και αναπαραγωγής ψηφιακού περιεχομένου, κάτι που τις έκανε ακόμα πιο δημοφιλείς.

Το τέλος του κλασικού video είχε ήδη αρχίσει να γράφεται, και η «ταφόπετρα» μπαίνει σε μερικές ημέρες… Κάποιοι «αμετανόητοι» βέβαια δεν αποκλείουν το video να έχει την τύχη που είχε στον ήχο το βινύλιο, όταν αρχικά και για δεκαετίες μπήκε στο «πατάρι» εξαιτίας του CD, και εδώ και λίγα χρόνια ζει μια «δεύτερη νεότητα» καθώς μία μερίδα χρηστών έβγαλε από το πατάρι το παλιό πικάπ και αγοράζει ξανά δίσκους βινυλίου, ενώ οι φανατικοί του hi-end υποστηρίζουν ότι το «χρώμα» που έχει ο ήχος του βινυλίου δεν το έχει και δε θα το αποκτήσει ποτέ ο ψηφιακός ήχος.

Θα γίνει το ίδιο μετά από μερικά χρόνια και με το video; Κανείς δεν ξέρει. Δεν είναι πάντως κακή ιδέα να φυλάξετε κάπου το παλιό σας video, και τις βιντεοκασέτες σας. Ποιός ξέρει, ίσως μετά από μερικά χρόνια στο e-bay να τα ψάχνουν οι συλλέκτες

Φωτό: Ian Waldie – Getty Images (από το fortune.com)

 






Aρθρογράφος

Μενέλαος Μελετζής

Διδάκτορας Επιστημών του Πανεπιστημίου του Νovisad (Σερβία) και επιστημονικός συνεργάτης του University of Applied Arts Belgrade, στον τομέα New Media. Είναι τ. Τακτικός Επίκουρος καθηγητής Φωτογραφίας στο τμήμα Γραφιστικής του Α-ΤΕΙ Αθήνας. Ασχολείται με τη συγγραφή βιβλίων και άρθρων για τη φωτογραφία επί 40 και πλέον χρόνια. Έχει συμμετάσχει με εικόνες του σε πολλές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει παραστεί ως κριτής σε διεθνείς και ελληνικούς φωτογραφικούς διαγωνισμούς. Μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων- Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου (ΕΔΙΠΤ) και της Ομοσπονδίας Ενώσεων Εκδοτών Περιοδικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FAEP).