Στις 20/10/16 ο Νίκος Αλιάγας παραχώρησε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη στη Γεωργία Κίκου για το artcoremagazine.gr.
Από τη συνέντευξη αυτή αναδημοσιεύουμε τα σημαντικότερα σημεία:
Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη φωτογραφία; Ποιο ήταν το έναυσμα;
Η αλήθεια είναι πως η φωτογραφία υπήρξε κομμάτι της ζωής μου από τα παιδικά μου χρόνια. Όταν συνειδητοποίησα, ανακαλύπτοντας ασπρόμαυρες φωτογραφίες των γονιών μου, πως υπήρξαν και αυτοί νέα παιδιά, άρα κατ΄ επέκταση πως ο χρόνος περνούσε και γι’ αυτούς. Άρχισα να φωτογραφίζω τους δικούς μου ανθρώπους όταν ήμουν πιτσιρίκι, για να τους κρατήσω για πάντα νέους. Γενικότερα, πάντα λειτουργούσα με την ιδέα του κάδρου. Κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Η ζωή είναι ένα κάδρο∙ άλλος βλέπει την κορνίζα, άλλος βλέπει ένα παράθυρο δίχως τέλος.
Γιατί επιλέξατε τη φωτογραφία και όχι κάτι άλλο;
Δεν ξέρω αν την επέλεξα ή με επέλεξε. Η προσωπική μου σχέση με τον φακό ξεπερνάει μακράν όλες τις άλλες εφάμιλλες δραστηριότητές μου γύρω από την εικόνα. Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο είναι το επάγγελμά μου∙ η φωτογραφία είναι χόμπι, όμως ίσως να είναι περισσότερο ανάγκη. Λατρεύω, επίσης, το σινεμά. Η κινούμενη εικόνα είναι μαγική, αλλά δίχως φωτογραφία δεν υπάρχει σινεμά. Όλα ξεκινάνε από το φως.
Πώς θα περιγράφατε το προσωπικό σας στυλ και πώς καταλήξατε σε αυτό;
Δεν ξέρω ειλικρινά πώς να το περιγράψω. Αναζητώ ενστικτωδώς, μέσα από τις εικόνες, να μοιραστώ τη στιγμή που πέφτουν οι μάσκες της βεβαιότητας. Όταν η σιωπή μιλάει περισσότερο από τις λέξεις. Όταν η δοκιμασία του χρόνου στα πρόσωπα των ανθρώπων γίνεται σύμμαχος. Όταν τα χέρια λένε περισσότερα από τα λόγια. Αναζητώ ενστικτωδώς αυτό που δεν φαίνεται στο κάδρο, τη μετέωρη στιγμή μεταξύ παρελθόντος και παρόντος, τη ρωγμή μεταξύ του φαίνεσθαι και του γίγνεσθαι.
Γιατί ασπρόμαυρο;
Αφενός επειδή το χρώμα θέλει άλλο χειρισμό, τον οποίο δεν κατέχω ακόμα, αφετέρου επειδή στο ασπρόμαυρο το κάδρο είναι πιο σημαντικό. Προτιμώ την απόχρωση.
Πώς αποκτήσατε τις γνώσεις σας στη φωτογραφία και στην επεξεργασία εικόνων; Ξεκινήσατε από το «μηδέν» ή μήπως η πολύχρονη εμπειρία σας στα ΜΜΕ σάς έφερε πιο κοντά σε αυτό το μέσο έκφρασης;
Παρατηρώ τον κόσμο από παιδί. Και γενικότερα ό,τι κάνω στη ζωή μου, το κάνω ενστικτωδώς και εμπειρικά. Το όλο θέμα είναι να ξεκινήσεις κάτι και να προσπαθείς να καταλάβεις το πώς και το γιατί. Εάν είχα πάρει μαθήματα, ίσως να είχα κερδίσει χρόνο σίγουρα, αλλά η ζωή είναι ένα μάθημα από μόνη της. Επεξεργάζομαι όπως μπορώ τα τεχνικά, αλλά δεν φοβάμαι να κάνω λάθος. Η ζωή είναι μικρή για να μην προσπαθείς. Όταν φωτογραφίζεις κάθε μέρα για πολλά χρόνια, μαθαίνεις από τα λάθη σου. Δεν ξυπνάω κάθε πρωί λέγοντας σήμερα θα βγάλω την πιο όμορφη φωτογραφία της ζωής μου, αλλά με το άγχος ότι και σήμερα θα χάσω την ευκαιρία να βγάλω μια καλή φωτογραφία γιατί απλούστατα δεν θα είμαι εκεί την κατάλληλη στιγμή.
Ποιες είναι οι επιρροές σας ως καλλιτέχνης; Υπάρχουν φωτογράφοι που θαυμάζετε;
Μέσα από τη δουλειά μου και γενικότερα τις συνεντεύξεις που κάνω από το ‘88 που ξεκίνησα να εργάζομαι ως δημοσιογράφος, είχα την τύχη να συναντήσω πολλούς φωτογράφους και να μοιραστώ μαζί τους πολλές εμπειρίες. O Jean Marie Perrier, σπουδαίος φωτογράφος, πορτρετίστας της γενιάς των yéyé. Ο ουμανιστής Sebastião Salgado, οι φωτογραφίες του είναι έργο ζωής και αποτυπώνουν ένα κομμάτι της ανθρωπότητας. Δάσκαλος και φίλος είναι και ο μεσολογγίτης Βασίλης Αρτικός∙ οι φωτογραφίες του είναι ζωγραφική, έχουν ψυχή και σπάνια γεωμετρία. Θαυμάζω τον David Bailey, αλλά και τον Koudelka. Πολλοί φωτογράφοι που κάνουν ασπρόμαυρη φωτογραφία επέλεξαν να ζήσουν στο Παρίσι, όπως για παράδειγμα ο William Klein… Οι Έλληνες είναι καλοί φωτογράφοι και ρεπόρτερ, επειδή είναι ουμανιστές, αγγίζουν την ψυχή: o Μπεχράκης, η Άννα Παντελιά, ο Άρης Μεσσήνης. Με αγγίζει η φωτογραφία που σκιαγραφεί αυτό που δεν εξυπακούεται.
Μπορείτε να μας περιγράψετε τη διαδικασία που ακολουθείτε από τη σύλληψη μιας ιδέας μέχρι την πραγματοποίησή της;
Μου αρέσει όταν δεν γνωρίζω εξαρχής τι θα συμβεί. Το 90% των φωτογραφιών μου δεν ήταν στημένες. Αφήνω τον θεό Χρόνο να καθορίσει τη στιγμή. Άλλοι το λένε σύμπτωση, άλλοι πεπρωμένο, άλλοι τυχαίο ραντεβού. Εγώ ακολουθώ το ένστικτό μου άλλη μια φορά. Η φωτογραφία υπάρχει ήδη κάπου στο σύμπαν. Είναι απλώς μια πιθανότητα. Και υπάρχουν εκατομμύρια πιθανότητες την ίδια στιγμή γύρω από το ίδιο θέμα. Πολλές φορές, ακούω την εικόνα προτού την δω και τη φαντάζομαι. Περπατώντας σε κάποια χωριά, έτυχε πρώτα να ακούσω τη γιαγιά στον αργαλειό της να ψιθυρίζει, σε μια κρυμμένη αυλή όπου ευωδίαζε ο βασιλικός, και μετά να την δω. Η φωτογραφία εμπεριέχει πολλαπλά στοιχεία που, αν και δεν φαίνονται στο κάδρο, το διαμορφώνουν. Δεν κλέβω ποτέ μια φωτογραφία. Θα μιλήσω με το άτομο που θέλω να φωτογραφίσω, θα του εξηγήσω, και μετά θα κοιτάξω μέσα απ’ τον φακό μου. Ακόμη και με τα διάσημα πρόσωπα, δεν υπάρχει προκαθορισμένο στήσιμο (πέρα από κάποιες φορές που κάνουμε τη φωτογράφηση με φλας σε στούντιο). Τους φωτογραφίζω συνήθως με φυσικό φως ημέρας, όπου τύχει να τους συναντήσω.
Αγαπημένο σας μοντέλο;
Από την αρχή της καριέρας του αγαπούσα τον ηθοποιό Alan Rickman, ο οποίος έγινε γνωστός στη συνέχεια με τα Harry Potter. Είχα την τιμή και τη χαρά να τον γνωρίσω σε μια συνέντευξη και να τον φωτογραφίσω. Λίγους μήνες μετά, έφυγε από τη ζωή. Λυπήθηκα τόσο πολύ. Μετά κατάλαβα τη μελαγχολία που διέκρινα στα μάτια του. Αγαπημένο μου μοντέλο; Η κόρη μου… by far.
- Όλες οι φωτογραφίες της σελίδας έχουν δημιουργηθεί από τον Nίκο Αλιάγα.
- Περισσότερες εικόνες του μπορείτε να δείτε εδώ!
