ΠΩΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΩ: ΟΙ 10+1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ!

Για όποιον (-α) επιθυμεί να ασχοληθεί σοβαρότερα με το μέσο, η γνωριμία με ένα κόσμο γεμάτο νούμερα, κουμπιά και ρυθμίσεις, μπορεί να αποδειχτεί αρχικά λίγο (ως πολύ!) τρομακτική. Δεν υπάρχει ωστόσο κανένας λόγος για να αποκαρδιωθεί! Αρκεί να πάρει τα πράγματα από την αρχή και να προχωρήσει βήμα – βήμα. 

Με αφετηρία ένα σχετικό άρθρο του DPS, απαριθμούμε, στη συνέχεια, 11 σημεία στα οποία αξίζει να εστιάσει ένας αρχάριος χρήστης για να μυηθεί επιτυχημένα στη φωτογραφική τέχνη, πλασιωμένα από μια σειρά από εξαιρετικά χρήσιμα links άλλων σχετικών άρθρων μας που θα διευρύνουν ακόμα περισσότερο τις γνώσεις σας!

1. Ημι-αυτόματη και χειροκίνητη (manual) λειτουργία

Σχεδόν πάντοτε ένας αρχάριος χρήστης στρέφεται στην αυτόματη λειτουργία της μηχανής, θέλοντας να κάνει τη ζωή του ευκολότερη, σκεφτόμενος: “Γιατί να ασχοληθώ να ρυθμίσω εγώ την κάμερα, όταν αυτό μπορεί γίνει αυτόματα;”

Η πραγματικότητα είναι όμως πως με την αυτόματη λειτουργία, χάνουμε κάθε έλεγχο, κάθε ευελιξία επάνω στις λήψεις, και πάνω από όλα χάνουμε την εμπειρία της φωτογράφισης. Επιβάλλεται λοιπόν, να απαγγιστρωθούμε από την ευκολία που αυτή παρέχει. Ένα πολύ χρήσιμο μεταβατικό στάδιο, είναι να επιλέξουμε τις ημι-αυτόματες λειτουργίες της κάμεράς μας, όπως είναι η “προτεραιότητα κλείστρου” και η “προτεραιότητα διαφράγματος”.

Η λειτουργία προτεραιότητας κλείστρου μάς επιτρέπει να αλλάζουμε μονάχα την ταχύτητα κλείστρου ενώ η κάμερα ρυθμίζει αυτόματα το διάφραγμα. Αντίστοιχα, η λειτουργία προτεραιότητας διαφράγματος μας επιτρέπει να αλλάζουμε το διάφραγμα ενώ η κάμερα προσαρμόζει την ταχύτητα κλείστρου αυτόματα.

Η προτεραιότητα κλείστρου και η προτεραιότητα διαφράγματος διευκολύνουν τη δημιουργική προσέγγιση, επιτρέποντας ταυτόχρονα στην κάμερα να διατηρεί στις λήψεις μας την πρέπουσα ποιότητα όσον αφορά την έκθεση. Αυτό, με τη σειρά του, μας επιτρέπει να πειραματιζόμαστε και να αναπτύσουμε μια καλή αίσθηση των σωστών ρυθμίσεων για κάθε περίσταση.

Στην συνέχεια, η μετάβαση από την ημι-αυτόματη λειτουργία στην χειροκίνητη, καταφέρνει να γίνεται με πιο ομαλό τρόπο. Περισσότερα για τις λειτουργίες της κάμερας μπορείτε να διαβάσετε εδώ!

2. ISO

Παλαιότερα, η τιμή ISO καθόριζε την ευαισθησία του φίλμ. Με απλά λόγια, αυτό επέτρεπε στην μηχανή να αποτυπώσει μια φωτογραφία ακόμα και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Την ίδια λογική αντιπροσωπεύει η τιμή ISO και σήμερα στην ψηφιακή φωτογραφία. Το ISO ωστόσο έχει ένα μειονέκτημα: όσο η τιμή του αυξάνεται, παράγει θόρυβο και άρα χαμηλότερης ποιότητας και καθαρότητας εικόνες.

Ο πειραματισμός με τις τιμές ISO, μας δίνει μια αίσθηση για το πώς μπορούν να αποτυπωθούν οι εικόνες μας σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Η εξοικείωση με τη σωστή επιλογή τιμών ISO μάς μαθαίνει να προβλέπουμε το αποτέλεσμα μιας φωτογραφίας, διατηρώντας όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα στις λήψεις μας.

3. Λειτουργίες φωτομέτρησης

Οι λειτουργίες αυτές καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο η κάμερα υπολογίζει την έκθεση των εικόνων. Οι σύγχρονες μηχανές διαχωρίζουν το κάδρο σε ζώνες και με βάση αυτές φωτομετρούν. Έτσι, συναντούμε για παράδειγμα τη σημειακή φωτομέτρηση (μόνο ενός κεντρικού σημείου) ή τη γενική φωτομέτρηση (τη μέτρηση όλου του κάδρου). Η κάμερα στη συνέχεια, προσδιορίζει τη σωστή έκθεση με βάση μια μέση τιμή από τα αποτελέσματα που εξάγει.

Συχνά σε μια σύνθεση, μια περιοχή είναι σκοτεινή ή πολύ φωτεινή, και εκεί έγκειται σε εμάς να επιλέξουμε τη σωστή μέθοδο φωτομέτρησης, έτσι ώστε η λήψη μας να μην βγει ούτε υπερφωτισμένη αλλά ούτε και υποφωτισμένη.

4. Ισορροπία λευκού (white balance)

Ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού ενός περιβάλλοντα χώρου, επηρεάζεται η θερμοκρασία χρώματος των λήψεών μας. Για παράδειγμα, τα φώτα φθορισμού παράγουν διαφορετικό χρώμα από τον απογευματινό ήλιο. Για να διορθωθεί αυτό, πολλές ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές διαθέτουν μια λειτουργία που εξισορροπεί αυτόματα τα χρώματα, ώστε οι εικόνες να φαίνονται πιο φυσικές.

Ο πειραματισμός με προκαθορισμένες ή προσαρμοσμένες λειτουργίες ισορροπίας λευκού, μπορεί να μας βοηθήσει να επιτύχουμε ένα πιο αισθητικά ευχάριστο και σωστό αποτέλεσμα. Παρόλο που οι σύγχρονες DSLR/CSC μηχανές διαθέτουν αυτόματο σύστημα ισορροπίας λευκού, πολλές φορές αυτό δεν λειτουργεί όπως πρέπει.

5. Χειροκίνητη εστίαση (manual focus)

Ο πρωταρχικός στόχος για τον οποιονδήποτε φωτογράφο (αρχάριο ή επαγγελματία) είναι η λήψη ευκρινών και καθαρών εικόνων. Παρόλο που η λειτουργία αυτόματης εστίασης μιας κάμερας είναι γρήγορη, πολλές φορές μπορεί να μην εστιάσει στο φωτογραφιζόμενο θέμα, αλλά κάπου αλλού στο φόντο. Επιπρόσθετα, το σύστημα αυτόματης εστίασης μπορεί, κάποιες φορές, απλά να …μπερδεύεται, ειδικά όταν το θέμα είναι κινούμενο!

Ενώ λοιπόν η αυτόματη εστίαση είναι σε πολλές περιπτώσεις μια εξυπηρετική λύση, η χειροκίνητη εστίαση είναι εκείνη που μπορεί να καθορίσει ποιοτικά τις λήψεις μας.

6. Σύνθεση

Ως σύνθεση ορίζεται η οργάνωση και τοποθέτηση των οπτικών στοιχείων μέσα σε ένα έργο τέχνης – εν προκειμένω το κάδρο των φωτογραφιών μας. Είτε πρόκειται για ζωγραφική, είτε για φωτογραφία ή ένα γλυπτό, όλα τα έργα τέχνης καθορίζονται από τη σύνθεση.

Ο πειραματισμός με διάφορες και ποικίλες συνθέσεις μάς επιτρέπει να αναγάγουμε την ενασχόλησή μας με τη φωτογραφία, σε τέχνη. Η γνώση επάνω σε σημαντικά στοιχεία σύνθεσης (όπως η προοπτική, ο κανόνας των τρίτων και η οπτική καθοδήγηση με γραμμές) επιτρέπει στον φωτογράφο να αφηγηθεί μια ιστορία με μία και μόνη λήψη.

7. Αφηρημένες λήψεις (abstract)

Αποτελώντας ένα εξαιρετικό είδος λήψης για την εξάσκηση της δημιουργικότητας, η αφηρημένη φωτογραφία απεικονίζει αυτό ακριβώς που λέει και το όνομά της.

Αποτελεί ένα ιδιαίτερο είδος, που επιτρέπει στο φωτογράφο να πειραματιστεί με διάφορα στοιχεία όπως χρώματα, σχέδια, φιγούρες, σκιές κ.ά., χωρίς να είναι αυτοσκοπός η απεικόνιση κάποιου ξεκάθαρου οπτικού θέματος.

8. Θεματικές λήψεις

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά θέματα με τα οποία μπορεί ένας αρχάριος φωτογράφος να ασχοληθεί. Κάθε ένα από αυτά απαιτεί μια διαφορετική προσέγγιση και άρα προσφέρει διαφορετικές γνώσεις.

Για παράδειγμα, στη φωτογραφία τοπίου μπορεί να διερευνήσει συνθέσεις με όμορφα υπαίθρια κάδρα. Η φωτογραφία δρόμου, από την άλλη, δίνει ευκαιρίες για διαφορετικούς πειραματισμούς, καθώς απαιτεί ταχύτητα στις αντιδράσεις ή και τεράστια υπομονή για τη λήψη ενός κάδρου. Η macro φωτογραφία επίσης, βοηθά στη διερεύνηση άλλων μεθόδων φωτογράφισης και διαφορετικού εξοπλισμού.

Εν ολίγοις, η εμπειρία με διαφορετικά φωτογραφικά θέματα, μπορεί να μας τροφοδοτήσει με ιδέες, γνώσεις και εμπειρίες.

9. Προοπτική

Μια παγίδα στην οποία πέφτει συχνά ένας αρχάριος φωτογράφος είναι ότι περιορίζεται να φωτογραφίζει σχεδόν αποκλειστικά από το ύψος των ματιών του. Δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τον κόσμο διαφορετικά. Η μαγεία όμως της φωτογραφίας αποκαλύπτεται όταν προσφέρει στον θεατή μια εναλλακτική ματιά στον κόσμο, από μια οπτική γωνία που είναι ασυνήθιστη.

Ο πειραματισμός με διαφορετικές θέσεις στην κάμερα μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τη φύση της φωτογραφίας και του κόσμου στον οποίο ζούμε.

10. Επεξεργασία λήψεων

Το ιδανικό θα ήταν να μπορούσαμε να επιτύχουμε τις τέλειες λήψεις χρησιμοποιώντας μονάχα την κάμερά μας. Πολλές φορές όμως στοχεύουμε σε ένα οπτικό αποτέλεσμα που είναι δύσκολο ή ανέφικτο να επιτευχθεί φωτογραφικά. Η εξοικείωση με προγράμματα ψηφιακής επεξεργασίας εικόνας είναι εξίσου σημαντική και χρήσιμη με τις γνώσεις και την εμπειρία που αποκτούμε με τη χρήση της κάμεράς μας. Η διαφοροποίηση που μπορούν να επιφέρουν στην αρχική λήψη (μπορεί να) είναι δραματική, όπως καταδεικνύει το παρακάτω παράδειγμα:

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά προγράμματα για να μάθουμε, όπως για παράδειγμα το δημοφιλές Photoshop, ή το εντελώς δωρεάν GIMP.

11. Φωτογραφικά αξεσουάρ

Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά αξεσουάρ που μπορούν να μας επιτρέψουν να πειραματιστούμε φωτογραφικά, ακόμα κι αν δεν έχουν άμεση σχέση με το μέσο!

Τα ND φίλτρα μπορούν να αλλάξουν σημαντικά το αποτέλεσμα των λήψεών μας. Ένα καλό και στιβαρό τρίποδο μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να τραβάμε πιο ευκρινείς λήψεις ή να πειραματιστούμε με την τεχνική timelapse video. Διαφορετικοί φακοί μπορούν να μας βοηθήσουν να πειραματιστούμε με τη macro φωτογραφία ή τη φωτογραφία τοπίου!

Αρκεί μια μικρή έρευνα στα διάφορα είδη φωτογραφίας και ο υπολογισμός του budget μας για να εξοπλιστούμε με σύνεση, καθώς βρισκόμαστε στα αρχικά μόνο στάδια της φωτογραφικής μας αναζήτησης. Με τη συνεχή εξάσκηση, ωστόσο, γρήγορα θα αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι τα σημάδια βελτίωσής μας καθίστανται ολοένα και πιο εμφανή!

• Φωτό στην κορυφή της σελίδας: Jamie Street