Photo Specials

TA KAΛΥΤΕΡΑ ΤΟΥΣ ΧΡΟΝΙΑ

Τι συμβαίνει στη φωτογραφική εκπαίδευση;

Από τις προτιμήσεις και επιλογές για τις σχολές ΑΕΙ διάβασα με σχετική έκπληξη πως αυτή την περσινή χρονιά (2020), 9140 νέοι μας επέλεξαν να μάθουν φωτογραφία. Αρχικά χάρηκα, στη συνέχεια όμως δεν απέφυγα τις μαύρες σκέψεις.

Aκόμη κι αν μπουν 700 που έχουν δηλώσει ως 1η, 2η και 3η επιλογή τη φωτογραφία, οι υπόλοιποι τι θα κάνουν; Αν βγουν στα επόμενα 5 – 6 χρόνια 700 νέοι φωτογράφοι, αν δεν πάρει μπροστά η οικονομία, ή θα μείνουν άνεργοι ή θα κάνουν κάτι άλλο. Είναι σαφές πλέον πως όποιο «επάγγελμα» έχει σχέση
με κάποια καλή τέχνη, είναι καταδικασμένο. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, ηχολήπτης, σχεδιαστής, γραφίστας, φωτογράφος, συγγραφέας, μουσικός, ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτων κ.λπ. – είναι σε τραγική οικονομική κατάσταση οι περισσότεροι.

Υπάρχουν πολλές παράμετροι που δεν γνωρίζουμε, όπως: γιατί επέλεξαν το (τέως ΤΕΙ) Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής για να σπουδάσουν φωτογραφία; Λέω τώρα εγώ: μήπως επειδή είναι στην Αθήνα;
Μήπως μένουν κοντά; Μήπως θέλουν να έρθουν από την επαρχία στην Αθήνα; Γνωρίζουν πως οι εφαρμοσμένες τέχνες, όπως είναι η φωτογραφία, έχουν άμεση σχέση με τη οικονομία;

Η αισθητική φωτογραφική μόρφωση επαφίεται και πάλι στον πατριωτισμό των Ελλήνων. Το έχουν εμπεδώσει ότι η μόνη αισθητική που μετράει στην τεχνική φωτογραφία είναι το αν πουλάει
η φωτογραφία αυτό που δείχνει; Σήμερα δεν ζητάνε ούτε ελεύθερο σχέδιο για την εισαγωγή! Τον πελάτη που ξέρει ότι «αρκεί το πάτημα του κουμπιού για να βγει η φωτογραφία», το μόνο που τον
ενδιαφέρει είναι το κόστος. Ποια αισθητική λοιπόν, ποια ποιότητα, ποια τέχνη, σε ποιον πελάτη;

Μήπως τα μαθήματα που απαιτούνται για την εισαγωγή στο Τμήμα Φωτογραφίας είναι πιο προσιτά; Μήπως οι νέοι νομίζουν πως η φωτογραφία σήμερα είναι ένα εύκολο επάγγελμα που υπόσχεται
δόξα, πλούτο, εύκολη ζωή; Τα reality τι ακριβώς δείχνουν; Κάλεσε κανένας λυκειάρχης ένα επαγγελματία φωτογράφο, έναν εκπρόσωπο του Πανεπιστημίου, έναν συνταξιούχο φωτογράφο ή ένα
μέλος της ΠΟΦ για να ενημερώσει τα παιδιά μας; Μια φορά, θυμάμαι, με κάλεσε μια φιλόλογος να μιλήσω στο Βαρβάκειο στο μάθημά της. Τα παιδιά δεν θέλησαν να κάνουν ούτε διάλειμμα – ήρθε και η επόμενη τάξη και κάναμε όλοι μαζί δυο ώρες εισαγωγή στη φωτογραφία! Έλαβα και μια ευχαριστήρια επιστολή από τα παιδιά μας.

Φαντάζομαι δεν είναι μόνο αυτοί οι 9140 – πρέπει να υπάρχουν και άλλοι που θα καταλήξουν σε ιδιωτικές σχολές. Υπάρχουν όμως σχολές, λέσχες, ομάδες, σύλλογοι, μαθήματα μέσω του διαδικτύου, σεμινάρια, ακόμη και στην επαρχία. Ακούω από φίλους και συναδέλφους πως η φωτογραφική πίτα έχει συρρικνωθεί.

Αναρωτιέμαι ωστόσο, μήπως υπάρχει εργασία αλλά μόνο για φωτογράφους νέους σε ηλικία. Από πρώτο χέρι ξέρω πως μέχρι τα 40 – 45, άντε 50, ό,τι προλάβει και κάνει ο φωτογράφος που ασχολείται με εμπορικές φωτογραφικές εφαρμογές.

Θα πει κάποιος: υπάρχει όμως και η καλλιτεχνική φωτογραφία! Αυτό κι αν είναι ανέκδοτο! Αλλά στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής εξ’ ορισμού δεν είναι αυτό το γνωστικό αντικείμενο. Εδώ
θα αναζητήσουν τη δημόσια τεχνολογική μόρφωση και κατοχύρωση που χρειάζονται για κάθε ειδικότητα. Προσέξτε: μόρφωση, όχι εργασία.

Εγώ αναρωτιέμαι ακόμη αν έχουν ενημερωθεί τα παιδιά για την τρομακτική οικονομική κρίση του φωτογραφικού επαγγέλματος. Αν έχουν ενημερωθεί για το κόστος λειτουργίας και εξοπλισμού
ενός τυπικού φωτογραφείου. Με την τεράστια παραγωγή ψηφιακών φωτογραφιών, οι τιμές που
ήταν στις φωτοθήκες κάποια στιγμή 100€ /φωτογραφία, σήμερα έχουν εξαϋλωθεί! Οι φωτοθήκες λιγόστεψαν.

Από τη στιγμή που με ένα ευρώ, ή ένα δολάριο αγόραζε ο πελάτης έτοιμες φωτογραφίες, θα περίμενε κανείς ότι τουλάχιστον οι φωτοθήκες θα ευημερούσαν! Αλλά το μυστικό είναι η ανάθεση φωτογράφησης, όχι η πώληση ανάτυπου. Όταν οι φωτογραφίες καταλήξουν στη φωτοθήκη, είναι εμπόρευμα που ήδη έχει κάνει τον κύκλο του. Είναι σαν τις σταφίδες που δεν θέλει πια κανείς!

Φυσικά η υπέρπροσφορά περιορίζει δραματικά τις τιμές. Τα κινητά τηλέφωνα μείωσαν την ανάγκη να χρησιμοποιήσει κάποιος ένα φωτογράφο, έστω και για το γάμο του. Όλο και κάποιος φίλος θα “ξέρει από φωτογραφία” για να βγάλει αναμνηστικές λήψεις. Αδιάφορες ίσως, αλλά θα τις βγάλει. Έλλειψη χρημάτων, στάση εμπορίου!


 






Aρθρογράφος

Γιάννης Γλυνός

Πάντα με ενδιέφερε το φως, το διαφορετικό, αυτό το κάτι που θα έκανε τις φωτογραφίες μου έστω και ελάχιστα διαφορετικές από των άλλων.
Τα χρόνια πέρασαν χωρίς ανάσα, με ξενύχτι και κόπο, χωρίς χρόνο για μελέτη, χωρίς προβληματισμό. Απλά δρούσα. Σκόπευα και φωτογράφιζα, χωρίς σκέψη, με οδηγό το ένστικτο, τη καρδιά, το συναίσθημα. Τη φωτογραφική τεχνική την εκτιμώ, η αισθητική της φωτογραφίας όμως ήταν που μου άνοιξε ένα καινούριο σύμπαν χωρίς όρια και χωρίς τέλος.