…δεν μπορείτε να το αποφύγετε! Ανεξάρτητα από το πόσο καλά φροντίζετε την DSLR ή CSC κάμερά σας, θα έρθει αναπόφευκτα κάποια στιγμή κατά την οποία η σκόνη και η βρωμιά θα αρχίσουν να συσσωρεύονται στον αισθητήρα της, επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα των λήψεών σας. Υπάρχει λύση; Ασφαλώς ναι! Απλώς συνεχίστε την ανάγνωση…
Να ξεκαθαρίσουμε καταρχάς πως πρόκειται για ένα θέμα λεπτό: ο αισθητήρας είναι εξαιρετικά ευαίσθητο κομμάτι της μηχανής σας και μπορεί εύκολα να υποστεί ζημιά αν η προσέγγισή σας κατά τη διάρκεια του καθαρισμού του είναι επιδερμική και επιπόλαια. Αντίθετα αν ασχοληθείτε με το θέμα αφού πρώτα το μελετήσετε προσεκτικά και εν συνεχεία είστε σχολαστικοί στην τήρηση των προτάσεων που ακολουθούν, μπορείτε να τα καταφέρετε.
Επιλέξαμε καταρχάς να παρουσιάσουμε τις συμβουλές του φωτογράφου Gannon Burgett διότι παρουσίασε ένα καλογραμμένο και σαφή σχετικό οδηγό στο digitaltrends.com. Ακολούθως θεωρήσαμε χρήσιμο να παραθέσουμε τα σχετικά links με οδηγίες στα ελληνικά από δυο κορυφαίες εταιρίες (Νikon & Sony).
Προτείνουμε να διαβάσετε και τα τρία κείμενα πριν αποφασίσετε τι θα κάνετε και πώς.
Ξεκινάμε με το κείμενο του Burgett:
Μπορεί αρχικά σε κάποιους να φαίνεται δύσκολο ή ριψοκίνδυνο να το κάνουν μόνοι τους, αλλά στην πραγματικότητα, εφόσον ακολουθήσετε προσεκτικά τα σχετικά βήματα, ο καθαρισμός του αισθητήρα σας μπορεί να καταστεί μια σχετικά εύκολη και ασφαλής διαδικασία.
Ο αισθητήρας της φωτογραφικής μηχανής σας καλύπτεται από ένα χαμηλοπερατό φίλτρο, οπότε ενώ η διαδικασία ονομάζεται “καθαρισμός αισθητήρα”, καλό είναι να γνωρίζετε πως δεν πρόκειται να έρθετε σε πραγματική επαφή με τον αισθητήρα αυτό καθαυτό. Παραμένει σημαντικό ωστόσο το να είστε προσεκτικοί, καθώς αφενός δεν θέλετε να διακινδυνεύσετε το να προξενηθεί κάποια ζημιά στο συγκεκριμένο φίλτρο, αφετέρου αν κάνετε κάτι με λάθος τρόπο, μπορείτε να …λερώσετε τελικά αντί να καθαρίσετε τον αισθητήρα! Παρόλα αυτά, με τα σωστά εργαλεία, ένα καθαρό χώρο για εργασία και λίγη υπομονή, ο καθαρισμός αισθητήρων είναι μια δουλειά που μπορεί να γίνει στο σπίτι.
Πώς επηρεάζει τις φωτογραφίες σας η σκόνη στον αισθητήρα;
Κάθε φορά που αλλάζετε φακούς στο σώμα της μηχανής σας, προσφέρετε μια ευκαιρία στα …αδέσποτα σωματίδια που αιωρούνται στον (οποιονδήποτε) περιβάλλοντα χώρο να βρουν το δρόμο τους προς τον αισθητήρα της. Ανεξάρτητα από το πόσο γρήγορα καταφέρνετε να ολοκληρώσετε την αλλαγή κάθε φορά, σε κάποιο χρονικό σημείο, η σκόνη θα κερδίσει! Όταν αυτό συμβεί, εξαρτάται από εσάς να υπολογίσετε πόσο επηρεάζει τις εικόνες σας και πότε πρέπει να προχωρήσετε στο σχετικό καθαρισμό.
Η σκόνη του αισθητήρα εμφανίζεται πιο συχνά στις φωτογραφίες με τη μορφή μικρών μαύρων κηλίδων ή “σκασιμάτων” στις εικόνες σας. Σε λήψεις όπου υπάρχουν πολλά διαφορετικά χρώματα και υφές, μπορεί να μην είναι αισθητή. Αλλά όταν υπάρχει μια μεγάλη περιοχή ενός μόνο χρώματος, όπως ένας μπλε ουρανός, τα σημεία γίνονται σαφώς ορατά.
Ρίξτε επίσης μια ματιά στο πόσες κηλίδες σκόνης βρίσκονται σε ένα μικρό τμήμα της εικόνας που βλέπετε παρακάτω, στη μεγέθυνση αυτής που παρουσιάζεται αμέσως μετά!
Όπως καταδείχτηκε από τα παραπάνω παραδείγματα, ένας καλός τρόπος για να δείτε αν ή/και πόση σκόνη υπάρχει στον αισθητήρα σας, είναι να τραβήξετε μια σωστά εκτεθειμένη φωτογραφία του ουρανού ή ακόμα και ενός λευκού τοίχου. Αν υπάρχει πρόβλημα, θα πρέπει να εμφανιστούν κηλίδες σκόνης, ειδικά όταν κάνετε μεγέθυνση της εικόνας.
Μόλις διαγνώσετε την ύπαρξη σκόνης στον αισθητήρα σας, το επόμενο βήμα είναι να την απομακρύνετε. Πολλές κάμερες έχουν ενσωματωμένη επιλογή καθαρισμού αισθητήρων, οπότε δοκιμάστε καταρχάς αυτή τη μέθοδο (οι περισσότερες κάμερες που προσφέρουν αυτή την επιλογή μπορούν επίσης να προγραμματιστούν για να το κάνουν αυτόματα κατά την εκκίνηση ή τον τερματισμό λειτουργίας τους). Αν αυτό δεν επιφέρει το ποθητό αποτέλεσμα ή εάν η φωτογραφική μηχανή σας δεν διαθέτει ανάλογη δυνατότητα, έχετε δύο επιλογές: στεγνό καθαρισμό και υγρό καθαρισμό.
Στεγνός καθαρισμός αισθητήρα
Προτού δοκιμάσετε οποιοδήποτε είδος υγρού καθαρισμού, αυτό είναι το απαραίτητο πρώτο βήμα. Το πιο βασικό μέσο στεγνού καθαρισμού του αισθητήρα σας είναι να χρησιμοποιήσετε ένα φυσητήρι. Η χρήση του είναι αρκετά απλή. Σε μια mirrorless κάμερα, απλώς αφαιρέστε το φακό για να αποκαλύψετε τον αισθητήρα. Σε μια DSLR, θα πρέπει καταρχάς να βρείτε τη σχετική επιλογή στο μενού της για να “κλειδώσετε” τον καθρέφτη για καθαρισμό αισθητήρα (αυτό μπορεί να απαιτεί μια πλήρως φορτισμένη μπαταρία). Στη συνέχεια πατήστε το κουμπί λήψης: ο καθρέπτης θα ανασηκωθεί στη θέση καθαρισμού και η κουρτίνα κλείστρου θα ανοίξει αποκαλύπτοντας τον αισθητήρα. Ακολούθως, περιστρέψτε την κάμερα έτσι ώστε ο αισθητήρας να βλέπει στο έδαφος, κατευθύνετε το φυσητήρι προς τη φωτογραφική μηχανή και συμπιέστε το μερικές φορές. Λάβετε υπόψη ότι η άκρη από το φυσητήρι δεν χρειάζεται να βρίσκεται μέσα στην ίδια την κάμερα, οπότε μην ρισκάρετε να το πλησιάσετε πολύ κοντά.
Μετά από το συγκεκριμένο στάδιο επιχειρήστε μερικές δοκιμαστικές λήψεις και δείτε αν πετύχατε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αν όχι, επαναλάβετε τις παραπάνω κινήσεις για μια ακόμη φορά. Εάν το πρόβλημα δεν εκλείψει, η επόμενη εναλλακτική είναι μια βούρτσα καθαρισμού αισθητήρα. Οι εξειδικευμένες βούρτσες αυτού του είδους διαθέτουν ηλεκτροστατικό φορτίο και προσελκύουν απαλά τη σκόνη στις τρίχες όταν σαρώνουν ελαφρά τον αισθητήρα. Πολλές από αυτές έχουν και ενσωματωμένα LED για τον φωτισμό του αισθητήρα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας καθαρισμού του.
Όπως και με το φυσητήρι, βεβαιωθείτε ότι ο αισθητήρας της φωτογραφικής σας μηχανής είναι εκτεθειμένος. Στη συνέχεια, χρησιμοποιήστε προσεκτικά τη βούρτσα και σκουπίστε πολύ ελαφρά κατά μήκος τον αισθητήρα. Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να αφαιρέσετε τα περισσότερο …επίμονα σωματίδια σκόνης που το φυσητήρι δεν μπορεί να απομακρύνει. Εάν, μετά από όλα αυτά, το πρόβλημα επιμένει, η τελική επιλογή είναι ο υγρός καθαρισμός.
Yγρός καθαρισμός αισθητήρα
Ο υγρός καθαρισμός είναι πιο απαιτητικός, ως διαδικασία, αλλά ταυτόχρονα είναι και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την απομάκρυνση των βρωμιών από τον αισθητήρα σας. Υπάρχουν πολλά κιτ υγρού καθαρισμού διαθέσιμα στην αγορα για να διαλέξετε, ωστόσο τα περισσότερα θα περιλαμβάνουν δύο βασικά συστατικά: καθαριστικά επιχρίσματα και υγρά διάλυματα. Οποιοδήποτε κιτ καθαρισμού κι αν επιλέξετε, σιγουρευτείτε ότι ακολουθείτε σχολαστικά τις σχετικές οδηγίες.
Σε κάθε περίπτωση η καλύτερη πρακτική είναι να βρέξετε το επίχρισμα και όχι απευθείας τον αισθητήρα σας με το διάλυμα καθαρισμού, γιατί υπάρχει πιθανότητα να διαρρεύσει το υγρό μέσω των φίλτρων και να προκαλέσει ζημιά στη φωτογραφική σας μηχανή.
Μετά από τα παραπάνω, ο αισθητήρας σας πρέπει να είναι …σαν καινούργιος! Για να εκτελέσετε τον τελικό έλεγχο, τραβήξτε μια φωτογραφία του ουρανού ή ενός λευκού τοίχου και μεγεθύνετε την εικόνα για να δείτε αν παρατηρείτε κάτι προβληματικό. Αν ναι, επαναλάβετε τη διαδικασία υγρού καθαρισμού μέχρι να είστε απολύτως ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα.
Σε συνέχεια των συμβουλών του Gannon Burgett και για την πληρέστερη δυνατή δική σας ενημέρωση, σας παραθέτουμε τις αντίστοιχες συμβουλές, στα ελληνικά, που προσφέρουν δύο από τις μεγαλύτερες εταιρίες της αγοράς: η Nikon και η Sony. Mελετήστε και αυτές προσεκτικά προτού λάβετε την τελική σχετική απόφασή σας για το πώς θα καθαρίσετε τον αισθητήρα σας.