Έφυγε από τη ζωή ανήμερα το Πάσχα (Κυριακή 19 Απριλίου 2020) ο εξαίρετος φωτογράφος και φίλος Γιάννης Πανούσης, μόλις στα 63 χρόνια του.
Το άγγελμα του θανάτου του αποτέλεσε μια οδυνηρή έκπληξη για εμένα, με δεδομένο πώς είχαμε συνεργαστεί πολύ πρόσφατα με αφορμή το διαγωνισμό που διοργάνωσε το Ίδρυμα Ευγενίδου με θέμα “Sea You.”
Ως τελευταίο αντίο αναδημοσιεύω το αποχαιρετιστήριο κείμενο που αναρτήθηκε στο site του Iδρύματος.
Ο Γιάννης Πανούσης που γνωρίζαμε, ο συνάδελφος με τον οποίο συνεργαζόμασταν και συναναστρεφόμασταν όλα αυτά, τα πολλά χρόνια, στο Ίδρυμα Ευγενίδου, ήταν ένας ανεξάρτητος, ένας ελεύθερος άνθρωπος, που υπηρέτησε την τέχνη του, την φωτογραφία, από όποια θέση κι αν βρέθηκε. Από το φωτογραφείο των νεανικών του χρόνων στην Κυψέλη έως το φωτογραφικό του στούντιο στο Ίδρυμα Ευγενίδου, συνδύασε το ταλέντο με τις γνωσεις και δημιούργησε εικόνες που θα μείνουν στον χρόνο.
Εμείς στο Ίδρυμα τον γνωρίσαμε ως έναν άριστο επαγγελματία που απαθανάτιζε τις εκδηλώσεις και τις πιο σημαντικές στιγμές του Ιδρύματος Ευγενίδου δημιουργώντας ένα πολύτιμο αρχείο. Η επαγγελματική του δραστηριότητα δεν ήταν απλή διεκπεραίωση, αλλά μία υπόθεση σοβαρή, που υπηρετούσε με ευσυνειδησία, χιούμορ και δημιουργικότητα. Η καλλιτεχνική του ματιά ήταν πανταχού παρούσα: μέσα σε κάθε λήψη, σε κάθε βλέμμα, σε κάθε φωτομέτρηση, σε κάθε κλικ.
Ο Γιάννης στα χρόνια που έζησε ανάμεσά μας ήταν κατι πολύ περισσότερο από επαγγελματίας. Ήταν ένας καλλιτέχνης, ένας φωτογράφος με ταλέντο· οι λήψεις που έκανε στον ελεύθερο χρόνο του μαρτυρούν πολύ περισσότερα για την προσωπικότητά του. Οι δύο γνωστές σειρές του «Κούκλες του Δρόμου» και «Σιγή Ιχθύος… κραυγή αλιέως» ήταν ενδεικτικές του ταλέντου του.
Δεν κρατούσε απλώς μια φωτογραφική μηχανή και πατούσε το κουμπί απλά και μόνο όταν το καρέ του ήταν σωστό ή γεμάτο. Έμπαινε κάθε φορά μέσα στο θέμα του, ανακάλυπτε την ιστορία του και ρουφούσε τα αρώματά του. Για να ολοκληρώσει την σειρά φωτογραφιών του με τίτλο «Σιγή Ιχθύος» ταξίδευε για χρόνια στις ιχθυόσκαλες που τον ενδιέφεραν, γνωρίστηκε, έγινε ένα με τους ήχους, τις εικόνες, την ζωή και τους ανθρώπους της. Για κάθε μία φωτογραφία του είχε να αφηγηθεί μία ολόκληρη ιστορία. Το κάθε του καρέ ήταν ένα μείγμα ταλέντου, γλυκιάς ευαισθησίας και νεανικού ενθουσιασμού.
Ο Γιάννης ήταν τέλος και άνθρωπος της γης. Προερχόμενος από αγροτική οικογένεια, έμαθε να αγαπάει τα χώματα της πατρίδας του, της Ορεινής Κορινθίας, από πολύ νωρίς. Και τα αγάπησε τόσο που δεν τα εγκατέλειψε ποτέ. Τα Στύλια Κορινθίας και τα δέντρα που ο ίδιος φρόντιζε μέχρι την τελευταία στιγμή έπλεξαν βαθιές ρίζες μέσα του.
Όπως βαθιά μέσα του υπήρχε και ο σεβασμός και η αγάπη για τους καθημερινούς αληθινούς ανθρώπους. Είτε ήταν από τα Στύλια, είτε από την γειτονιά του την Κυψέλη είτε από τα πεδία στα οποία ανέπτυσσε το δημιουργικό ταλέντο του.
Κι αυτό το δημιουργικό ταλέντο δεν έπαψε να ξεδιπλώνεται ως την τελευταία στιγμή. Δεν πέρασε καιρός από την μέρα που μας έδειξε κρυφά την νέα του δουλειά. «Είναι ώρα για την νέα σου έκθεση», του λέγαμε τελευταία, και εκείνος δεν μιλούσε. Χαμογελούσε και χανόταν στις σκέψεις του.
Σήμερα αποχαιρετάμε έναν ξεχωριστό άνθρωπο, φίλο, συνάδελφο και αληθινό καλλιτέχνη, και μπροστά από τα μάτια μας περνούν σε καρέ οι στιγμές μας μαζί του και όλα όσα αγάπησε και μοιράστηκε μαζί μας. Και επειδή ο Γιάννης αγαπούσε την ποίηση, το αντίο μας συνοδεύουν τρεις στίχοι από ένα αγαπημένο του ποίημα του Κλείτου Κύρου:
«Αποφεύγετε κάθε σας περιπλάνηση σε φωτογραφίες παλιές
Μην ταράζετε τη μακάρια γαλήνη τους
Είναι σοφές και ξέρουν να εκδικούνται.»
