Photo History

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ: “IΧΝΗ ΕΚΤΟΠΙΣΗΣ”

«Αλλιώς κοιτιέται η θάλασσα από το παράθυρο / αλλιώς πίσω απ’ το συρματόπλεγμα» – Γιάννης Ρίτσος

Εικόνες μια δύσκολης και σκληρής περιόδου της ελληνικής ιστορίας που δεν πρέπει να ξεχαστούν και πολύ περισσότερο να χαθούν.

Ο χώρος για τη φωτογραφία ΥπΟψΗ φιλοξένησε έκθεση του γνωστού δημιουργού το 2018 (21/1-23/2/18). Σχολιάζοντας τα “Ίχνη Εκτόπισης” ο ίδιος ο φωτογράφος σημειώνει:

«Τόσο γρήγορα με ξεχάσατε;» γράφει με αγωνία ο εκτοπισμένος Αντώνης στους «αγαπητούς του γονείς». 

Είναι δύσκολο πράμα η μνήμη.  Ακόμη δυσκολότερη η διατήρησή της.  Χρειάζεται σεβασμό, επιμονή, επανάληψη, μέθοδο και πάνω απ’ όλα έναν καλό λόγο για να αναζητήσεις, να συγκινηθείς, να απογοητευθείς και, ενδεχομένως, να καταλάβεις.

Δεν δίνεται συχνά η ευκαιρία να μετασχηματίσεις μία οικογενειακή ιστορία, με όλο τον θαυμασμό και τον πόνο που εμπεριέχει, όχι απλώς σε ένα μεμονωμένο εικαστικό αποτέλεσμα, αλλά σε μία εικαστική διαδρομή. 

Αφορμώμενος από την ιστορία του πατέρα μου Στέλιου, από τα δελτάρια που έστελνε στην οικογένειά μας από τους τόπους της εκτόπισης και από τις φωτογραφίες που εμφάνιζε με περισσή δημιουργικότητα, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική του μηχανή ως μεγεθυντήρα,  εκμεταλλευόμενος πότε το φως της ημέρας και πότε τη συννεφιά (δεν υπήρχε ηλεκτρισμός στους τόπους εκτόπισης), συμπληρώνω φέτος είκοσι χρόνια από τότε που άρχισα να  επισκέπτομαι τους «δικούς μου» τόπους εκτόπισης.   

Θάλασσα και πάλη, προσπαθώντας να διαχωρίσω το προσωπικό βίωμα από τον τόπο και την ιστορία, προσπαθώντας να εμποτίσω τον τόπο και την ιστορία με το προσωπικό βίωμα. 

Αλλεπάλληλες επισκέψεις στη Γυάρο, στη Μακρόνησο, στην Ικαριά, εκθέσεις για το Αιγαίο των μαρτυρίων, αναζήτηση ονομάτων και προσωπικών μαρτυριών και, φυσικά, η μυρωδιά του χαρτιού από δελτάρια και φωτογραφίες που φυλάχθηκαν επιμελώς σε τενεκεδένια κουτιά ή απλώς πετάχτηκαν, για να βρεθούν ξανά σε ένα παλαιοπωλείο ή σε ένα αρχείο που αναζητεί ένα όνομα. 

«Αλλιώς κοιτιέται η θάλασσα από το παράθυρο / αλλιώς πίσω απ’ το συρματόπλεγμα», γράφει ο Γιάννης Ρίτσος το 1949.  «Η Μακρόνησος είναι προπαντός ένα μεγάλο εκπαιδευτήριο και γυρεύει να στηριχθεί στον ορθό λόγο», ο αντίλογος. 

 Με τους νόμους και τις εισηγητικές εκθέσεις τους να συμπληρώνουν αυτό το σύμπαν από τους «δικούς μου» τόπους εκτόπισης. 

Ώσπου τα γράμματα και οι φωτογραφίες ανασχηματίζονται, γίνονται πανιά που φουσκώνουν πάνω σε φλούδες δένδρων, προσπαθώντας να ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις, τις παρεξηγήσεις, τη λογοκρισία, τον πόνο. Ένας μικρός στόλος που αποτυπώνεται φωτογραφικά, καθώς προσπαθεί να ανοίξει τα πανιά του, για  να μεταβιβάσει μηνύματα στους «αντίπερα». Τα δικά μου ίχνη εκτόπισης.

Σύντομο βιογραφικό 

Ο Μανώλης Κασιμάτης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Σπούδασε Γραφικές Τέχνες, ηλεκτρονική τυπογραφία, φωτογραφία. Παρακολούθησε εξειδικευμένα σεμινάρια βίντεο, ιστορία Μ.Μ.Ε., ιστορία τέχνης και ιστορία κινηματογράφου. Ήταν εκδότης του φωτογραφικού περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ. Είναι επίσης μέλος του Φοίβου, του ΟΣΔΕΕΤΕ και του ΟΣΔΕΛ και ιδρυτικό μέλος της πολιτιστικής εταιρείας ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ και της πειραματικής φωτογραφικής ομάδας PROVA D`ARTE

Διετέλεσε αρθρογράφος-συνεργάτης του περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΔΩΛΟ και αρθρογράφος στα περιοδικά Αντιλήψεις, Φωτογράφος.

Φωτογραφίες του διακρίθηκαν σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά, καταλόγους – λευκώματα και σε φωτογραφικές σελίδες στο διαδίκτυο. Έχει κάνει 6 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει αναλάβει την οργάνωση και την επιμέλεια φωτογραφικών εκθέσεων και άρθρων για το φωτογραφικό – δημιουργικό έργο του πατέρα του Στέλιου, ο οποίος υπήρξε φωτορεπόρτερ.

Επιμελείται επίσης εκθέσεις φωτογραφικών ντοκουμέντων από τις φυλακές και εξορίες της περιόδου 1943-74 και ταυτόχρονα μελετάει την ιστορική αξία και δυναμική της φωτογραφίας ντοκουμέντου κατά τη σκληρή αυτή περίοδο. Ερευνά και καταγράφει τους απανταχού λησμονημένους Έλληνες φωτογράφους και τυπογράφους. Συμμετέχει με εισηγήσεις σε συνέδρια και ημερίδες, πραγματοποιεί ομιλίες – παρουσιάσεις και δημοσιεύει άρθρα – μελέτες για τη φωτογραφία, την ιστορία και την πειραματική τέχνη.

 


Photonet Newsletter
Kάθε Τρίτη & Πέμπτη όλα τα φωτογραφικά νέα δωρεάν!

   



Aρθρογράφος

Μενέλαος Μελετζής

Διδάκτορας Επιστημών του Πανεπιστημίου του Νovisad (Σερβία) και επιστημονικός συνεργάτης του University of Applied Arts Belgrade, στον τομέα New Media. Είναι τ. Τακτικός Επίκουρος καθηγητής Φωτογραφίας στο τμήμα Γραφιστικής του Α-ΤΕΙ Αθήνας. Ασχολείται με τη συγγραφή βιβλίων και άρθρων για τη φωτογραφία επί 40 και πλέον χρόνια. Έχει συμμετάσχει με εικόνες του σε πολλές εκθέσεις φωτογραφίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει παραστεί ως κριτής σε διεθνείς και ελληνικούς φωτογραφικούς διαγωνισμούς. Μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων- Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου (ΕΔΙΠΤ) και της Ομοσπονδίας Ενώσεων Εκδοτών Περιοδικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FAEP).

Θέλετε να σας ενημερώνουμε προσωπικά;