Ο Πολωνός φωτογράφος τράβηξε, επί τέσσερις ημέρες, μια σειρά φωτογραφιών, μέσα από τις οποίες παρουσιάζει διάφορες πτυχές της καθημερινότητας των κατοίκων της χώρας.
Για την εμπειρία του αυτή, ο φωτογράφος που ζει μόνιμα στο Λονδίνο, μίλησε στο cnn.gr. Διαβάζουμε σχετικά στο άρθρο του Στέφανου Νικήτα:
Γιατί επέλεξες να φωτογραφίσεις τη Βόρεια Κορέα;
Τα περισσότερα μέρη στον κόσμο έχουν φωτογραφηθεί αμέτρητες φορές. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να τραβήξεις μια «φρέσκια» φωτογραφία. Η Βόρεια Κορέα είναι ενδιαφέρουσα από μόνη της. Στόχος μου σε αυτό το ταξίδι, όπως και σε όσα κάνω, είναι να περιγράφω την εμπειρία μου μέσα από τις φωτογραφίες που τραβάω.
Πόσες ημέρες έμεινες στη χώρα;
Είναι εύκολο εκτός και αν είσαι δημοσιογράφος. Μίλησα με τον John Vause του CNN στον οποίο απαγόρευσαν την είσοδο. Για κάποιον που δεν είναι δημοσιογράφος είναι απλό. Οι Βορειοκορεάτες θέλουν τους τουρίστες γιατί χρειάζονται τα χρήματά τους. Ως τουρίστας ξοδεύεις αρκετά χρήματα (για ξενοδοχείο, διατροφή, ημερήσιες εκδρομές), και συνήθως προσπαθούν να σε «αρμέξουν» περισσότερο, προσπαθώντας να πουλήσουν αναμνηστικά, οθόνες ηλεκτρονικών υπολογιστών (τις βρήκαμε σε ένα εστιατόριο που επισκεφτήκαμε), καρτ-ποστάλ. Είναι κάτι που θεωρώ δίκαιο μιας και το κάνουν παντού, είτε βρίσκεστε στο Λας Βέγκας, τη Βαρκελώνη είτε στο Βατικανό. Η μόνη διαφορά είναι ότι στη Βόρεια Κορέα τα χρήματα πηγαίνουν στο καθεστώς.
Τι φωτογραφική μηχανή χρησιμοποίησες;
Μια παλιά Nikon D300s η οποία προκάλεσε καχυποψία μιας και ήταν εξοπλισμένη με ένα μεγάλο φακό. Στο Βόρεια Κορέα δεν επιτρέπουν να χρησιμοποιεί κανείς φακό μεγαλύτερο από 200 mm. Πέρασα μερικές ώρες στα σύνορα και ο τελωνειακός υπάλληλος έδειξε εμμονή με τη φωτογραφική μηχανή. Θυμάμαι ότι φρίκαρε όταν είδε την επιλογή GPS στο μενού. Θεωρώ ότι οι φωτογραφικές μηχανές DSLR προκαλούν καχυποψία σε όλο τον κόσμο. Όταν επέστρεφα, άλλαξα τη γλώσσα στο μενού στα πολωνικά για να τους μπερδέψω.
Πώς ζουν οι άνθρωποι στη Βόρεια Κορέα; Ήταν φιλικοί μαζί σου; Αντιμετώπισες κάποιο πρόβλημα;
Στη Βόρεια Κορέα ζουν περίπου 25 εκατομμύρια κάτοικοι. Δεν μπορώ να πω αν ήταν φιλικοί ή όχι καθώς μας απέφευγαν. Μας φοβόντουσαν και ήταν αρκετά καχύποπτοι. Αυτό δεν το έχω ζήσει σε άλλες χώρες που έχω πάει, όπου ανεξάρτητα από τα πολιτιστικά και γλωσσικά εμπόδια οι κάτοικοι είναι πρόθυμοι.
Είχες κάποιον ξεναγό μαζί σου;
Η γυναίκα προσπάθησε να αστειευτεί μαζί μας, αλλά είχαμε ελάχιστα κοινά πολιτιστικά σημεία. Μας μίλησε για τους γάμους στη Βόρεια Κορέα, οι οποίοι γίνονται με προξενιό, κάτι που συμβαίνει σε όλο τον κόσμο (στην πραγματικότητα οι περισσότεροι γάμοι στον κόσμο είναι από προξενιό). Και οι δύο μας έλεγαν ψέματα κάτι που με έκανε δύσκολο να τους συμπαθήσω. Μας έλεγαν ότι στη Βόρεια Κορέα δε γίνονται εγκλήματα, δε υπάρχουν δικαστήρια, δε υπάρχουν φυλακές και ομοφυλόφιλοι.
Πού έμεινες κατά τη διάρκεια της διαμονής σας στη Βόρεια Κορέα;
Μείναμε στο ξενοδοχείο Yanggakdo που βρίσκεται σε ένα νησί στην Πιονγιάνγκ. Εκεί μένουν οι περισσότεροι τουρίστες εκτός και αν είναι Κινέζοι ή συμπαθούντες του κομμουνιστικού καθεστώτος.
Το ξενοδοχείο είναι αξιοπρεπές αν και σε γυρνούσε πίσω αρκετές δεκαετίες. Υπήρχε μπόουλινγκ και περίπτερα καραόκε. Υπάρχουν καταστήματα με σουβενίρ και αλκοόλ. Και η Πιονγιάνγκ δεν είναι άσχημη, μοιάζει με κάτι από σοσιαλιστική αφίσα. Είναι καλά συντηρημένη και πολύ καθαρή.
Πού έκρυψες την κάμερα για να μην την εντοπίσουν στα σύνορα;
Στη Βόρεια Κορέα πήγα με το τρένο, δεν πήρα αεροπλάνο. Πήρα το τραίνο από την πόλη Dandong για την Pyongyang. Ο έλεγχος στα σύνορα διήρκεσε αρκετές ώρες. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που έπρεπε να ελέγχουν, κυρίως Κινέζοι. Οι αστυνομικοί έδιναν μεγάλη έμφαση στα smartphones. Έπρεπε να τους παραδώσεις το τηλέφωνο ξεκλείδωτο για να το ελέγξουν. Έβλεπαν τις φωτογραφίες σου, τα βίντεο σου και ποιος ξέρει τι άλλο. Μαζί μου δεν είχα πάρει το τηλέφωνό μου. Στη συνέχεια ζήτησαν να δουν τη φωτογραφική μου μηχανή. Τους είπα ψέματα ότι δεν την είχα μαζί μου. Με τον αριθμό του κόσμου που έπρεπε να ελέγξουν, με αγνόησαν. Κανείς δε με σταμάτησε στη συνέχεια. Ήμουν πολύ τυχερός.
Στην επιστροφή η ξεναγός μου με ρώτησε αν τράβηξα κάποια ύποπτη φωτογραφία. Με πήρε λίγο πιο πέρα και μου είπε: «Τραβήξατε πολλές φωτογραφίες. Πάρα πολλές». Στη συνέχεια έφυγε και δεν την είδα ξανά. Στο τρένο πολλοί ήταν αυτοί που διέγραφαν τις φωτογραφίες τους για να αποφύγουν την κράτηση. Αποφάσισα να το ρισκάρω, καθώς είχα πολλές κάρτες μνήμης διάσπαρτές στις αποσκευές μου. Ακόμα και έτσι όμως ο συνοριακός έλεγχος ήταν απίστευτα αγχωτικός. Από την άλλη πλευρά της γέφυρας μπορούσες να δεις την Κίνα, μια όαση προς την ελευθερία, τόσο κοντά, αλλά και τόσο μακριά.
Ποια είναι τα σχέδια για το μέλλον;
Σχεδιάζω να επισκεφτώ το Ιράν, μια χώρα που με ενδιαφέρει και έχω αρχίσει να μαθαίνω πράγματα για αυτή.