Έως τις 10 Ιουλίου 2021 φιλοξενείται στην Μόσχα μία ξεχωριστή έκθεση φωτογραφίας της βραβευμένης Ρωσίδας ζωγράφου και φωτογράφου Όλγας Καλασνίκοβα, με θέμα την ιστορική πορεία των στρατευμάτων του Στρατηγού Σουβόρωφ μέσα από τις ελβετικές Άλπεις το 1799.
Μαρτυρώντας το μεγαλείο και την τραγωδία των γεγονότων, η Καλασνίκοβα καταγράφει τα βήματα των στρατιωτών στις Άλπεις και αναβιώνει την πορεία τους με το φωτογραφικό της φακό. Η σημερινή «ομάδα» βαδίζει με τις στρατιωτικές στολές και τον εξοπλισμό της εποχής μία απόσταση πολλών χιλιομέτρων, ξεκινώντας από το Αϊρόλο για να καταλήξει στο Ιλάντς, μέσα σε απότομα μονοπάτια των ελβετικών Άλπεων, αναπαριστώντας τις αιματηρές αλλά νικηφόρες μάχες που έδωσαν τα ρωσικά στρατεύματα με τον καλά εκπαιδευμένο αντίπαλο γαλλικό στρατό του Ναπολέοντα Βοναπάρτη, το φθινόπωρο του 1799.
Η Καλασνίκοβα καταγράφει βήμα – βήμα την ιστορική διαδρομή και την σκληρή καθημερινότητα που βίωσαν οι στρατιώτες του Τσάρου, την οποία παρουσιάζει αξιοποιώντας την ιστορική φωτογραφική τεχνοτροπία της Ελαιοτυπίας (Oil Printing) του 19ου αιώνα. Έτσι η έκθεση, πέρα από ιστορική, αποκτά και εικαστική αξία, καθώς οι χειροποίητες εκτυπώσεις της αναπαριστούν σαν «γκραβούρες εποχής» τα συγκλονιστικά γεγονότα της εκστρατείας του Σουβόρωφ.
Με τίτλο «Souvorov & Moskow», η έκθεση φιλοξενείται στο κτήριο της ορθόδοξης εκκλησίας Alexander Nevski, στην οδό Bakuninskaya St. 81 στην Μόσχα. Όπως ήδη σημειώθηκε, θα παραμείνει ανοικτή έως τις 10 Ιουλίου. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Ιστορικά στοιχεία για την έκθεση
Το σκηνικό (1796-1797) είναι ενός από τους αμέτρητους ευρωπαϊκούς πολέμους με αντιπάλους αυτήν την φορά τον Ναπολέοντα και τον Τσάρο Παύλο τον Πρώτο (υιό της Αικατερίνης της Μεγάλης). Τα ρωσικά στρατεύματα με επικεφαλής τον Σουβόροφ απωθούν τις γαλλικές δυνάμεις και απελευθερώνουν το Μιλάνο.
Με τον Ναπολέοντα να επιχειρεί στην εκστρατεία της Αιγύπτου, ο Σουβόροφ προετοιμάζει μία νικηφόρο “πορεία προς το Παρίσι”, αναγκάζεται όμως να σπεύσει να ενισχύσει ένα νέο μέτωπο στην Ελβετία, ενισχύοντας τμήμα των στρατευμάτων του Στρατηγού Κόρσακοφ. Ο χρόνος δεν του το επιτρέπει, ο Κόρσακοφ ηττάται και ο Σουβόροφ δεν προφταίνει να εμπλακεί στην μάχη. Έτσι, επιλέγει την στρατηγική υποχώρηση και οδηγεί τα στρατεύματα του μέσα από τις παγωμένες Άλπεις – ένα τολμηρό εγχείρημα που θα ολοκληρώσει με επιτυχία παρά τις αντίξοες συνθήκες.
Η τεχνοτροπία της Ελαιοτυπίας (Oil Printing)
Η ελαιοτυπία είναι μία από τις παλαιότερες τεχνικές εκτύπωσης φωτογραφιών. Η προετοιμασία του φωτογραφικού χαρτιού γίνεται αρχικά με 3 ή περισσότερες επιστρώσεις ζελατίνης. Κατόπιν, αφού στεγνώσει, θα καλυφθεί με μία επίστρωση φωτοευαίσθητης επιφάνειας από αραιωμένο διχρωμικό κάλιο η διχρωμική αμμωνία.
Η έκθεση γίνεται είτε στον ήλιο, είτε κάτω από λάμπες UV, με χρόνους μεταξύ 5-12 λεπτών. Το εκτεθειμένο χαρτί εμφανίζεται σε καθαρό νερό, όπου «ξεπλένεται» το διχρωμικό, με επαναλαμβανόμενα πολύωρα μπάνια.
Η εκτυπωμένη εικόνα θα πρέπει να στεγνώσει εντελώς και στη συνέχεια να «υγρανθεί» σε ένα 15λεπτο μπάνιο νερού, όπου προετοιμάζεται ώστε να υποδεχθεί λιθογραφικό μελάνι. Η επικάλυψη γίνεται στο χέρι με ρολό ή σταμπωτά πινέλα, διαφορετικών διαστάσεων ανάλογα με την λεπτομέρεια της εικόνας.
Το μελάνι, με την βοήθεια της «υγρασίας» του χαρτιού, απορροφάται και απωθείται ανάλογα, στα σημεία που έχουν εκτεθεί στο φως. Η βάση της ζελατίνης επιτρέπει στο μελάνι να αναδείξει έναν εντυπωσιακό βαθμό λεπτομέρειας στην εικόνα, ενώ οι κινήσεις του «χεριού» καθορίζουν το κοντράστ και την τονικότητα του αποτελέσματος της τελικής εκτύπωσης.
Η πολύπλοκη αυτή τεχνοτροπία επιτρέπει τη δημιουργία εκτυπώσεων μοναδικής εικαστικής αξίας, η ποιότητα των οποίων καθρεφτίζει τις δεξιότητες του δημιουργού.
- ΥΓ: Ευχαριστούμε θερμά τον Αλέξ. Μαυρομαρά για την πολύτιμη συμβολή του στη δημιουργία του άρθρου.
