Ορισμένοι φωτογράφοι ισχυρίζονται ότι η χρήση του manual mode είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία που ξεχωρίζουν τον επαγγελματία από τον ερασιτέχνη. Παρότι η άποψη αυτή έχει λογική βάση (καθώς, με την εξάσκηση σε manual mode, κάθε νέος δημιουργός όντως μπορεί να αντιληφθεί καλύτερα την φωτογραφία) η συμπόρευση με αυτή δεν αποτελεί μονόδρομο!
Δεν πρέπει να αμελείται, παράλληλα, το γεγονός πως κάθε DSLR/CSC διαθέτει και άλλες λειτουργίες (όπως αυτές της προτεραιότητας διαφράγματος και ταχύτητας) οι οποίες μπορούν, στις κατάλληλες συνθήκες, να βοηθήσουν το χρήστη να εργαστεί αποτελεσματικότερα, ειδικά σε περιβάλλοντα που απαιτούν γρήγορα αντανακλαστικά.
Με οδηγό ένα σχετικό άρθρο του fstoppers.com, ας δούμε πως αξιοποιούνται καταλληλότερα οι βασικές λειτουργίες έκθεσης της μηχανής!
Μanual mode
Tο manual mode παρέχει στο φωτογράφο τον πλήρη έλεγχο και στις τρεις παραμέτρους έκθεσης: ταχύτητα κλείστρου, διάφραγμα και ISO. Δίνει την ελευθερία αξιοποίησης μιας πληθώρας τεχνικών και αξιοποιεί στο μέγιστο βαθμό τις δυνατότητες της μηχανής – με την προϋπόθεση φυσικά ότι ο φωτογράφος διαθέτει γνώσεις και εμπειρία και είναι σε θέση να αξιολογήσει μια σκηνή και να λάβει εκείνες τις αποφάσεις που θα του αποφέρουν το καλύτερο και ποιοτικότερο οπτικό αποτέλεσμα.
Υπάρχουν περιπτώσεις λήψης όπου το θέμα κινείται ή οι φωτιστικές συνθήκες αλλάζουν συχνά κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης – εκεί ο δημιουργός πρέπει να είναι αρκετά γρήγορος στις κινήσεις του για να μην χάσει ούτε μια σημαντική στιγμή. Σε ένα τέτοιο σενάριο λ.χ. πιθανότατα είναι καλύτερο να “συμβιβαστούμε” με μια από τις λειτουργίες που δίνουν προτεραιότητα στο διάφραγμα ή στην ταχύτητα κλείστρου.
Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε/αγνοήσουμε εντελώς το manual mode! Αυτό αποτελεί την καλύτερη επιλογή σε περιπτώσεις όπου για παράδειγμα ένας φωτογράφος εργάζεται σε στούντιο και έχει τον απόλυτο έλεγχο στο φωτισμό. Οι φωτογράφοι τοπίου επίσης χρησιμοποιούν συχνά manual mode, ειδικά σε περιπτώσεις όπου το φως δεν μεταβάλλεται σημαντικά από λήψη σε λήψη. Επιπρόσθετα, όπως ήδη τονίστηκε στην εισαγωγή, το manual mode αποτελεί ένα φανταστικό εργαλείο εκμάθησης. Σε αυτήν την λειτουργία, μπορούμε να αλλάξουμε μία παράμετρο έκθεσης (π.χ. το διάφραγμα) και να παρατηρήσουμε τη διαφορά που επέρχεται στο κάδρο μας.
Timur Khan – Unsplash
Προτεραιότητα κλείστρου
Ας υποθέσουμε ότι φωτογραφίζουμε πουλιά κατά τη διάρκεια μιας ελαφρώς συννεφιασμένης ημέρας. Δεδομένου ότι φωτογραφίζουμε τον ουρανό, είμαστε βέβαιοι ότι το φόντο μας δεν θα τραβά/αποσπά το βλέμμα. Το κύριο μέλημά μας, λοιπόν, είναι να ακινητοποιήσουμε τα πουλιά κατά την πτήση. Με άλλα λόγια, αυτό που θα πρέπει να έχει προτεραιότητα είναι η ταχύτητα κλείστρου. Λαμβάνοντας υπόψη την ποσότητα του φωτός της σκηνής μας, είναι μια ιδανική περίπτωση για να χρησιμοποιήσουμε τη λειτουργία προτεραιότητας κλείστρου, εξασφαλίζοντας έτσι ελευθερία επιλογής στην ταχύτητα και αφήνοντας την κάμερα να επιλέξει αυτόματα την τιμή του διαφράγματος.
Gareth Davies – Unsplash
Προτεραιότητα διαφράγματος
Αντίστροφα απ’ ότι στο προηγούμενο παράδειγμα, με την λειτουργία προτεραιότητας διαφράγματος ο φωτογράφος ρυθμίζει ελεύθερα το διάφραγμα και η κάμερα αντισταθμίζει ανάλογα την τιμή της ταχύτητας κλείστρου. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο σε φωτογραφίσεις γάμου, καθώς μας επιτρέπει να ελέγχουμε το bokeh της εικόνας: το διάφραγμα είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία δημιουργικότητας. Όταν φωτογραφίζουμε μια γαμήλια τελετή ή δεξίωση μετακινούμαστε γύρω από το ζευγάρι, τα τραπέζια ή/και τους καλεσμένους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων το φόντο θα είναι γεμάτο με κόσμο, επιθυμούμε να δουλεύουμε με ανοιχτό διάφραγμα ή γενικά με τιμές διαφράγματος που θα μας επιτρέπουν να ελέγχουμε το φόντο.
Edward Cisneros – Unsplash
Χειροκίνητη λειτουργία με αυτόματο ISO
Αυτή είναι η λειτουργία είναι χρήσιμη σε σκηνές δράσης, σε ένα περιβάλλον με έντονο κοντράστ φωτός και σκιάς. Σε περιπτώσεις λοιπόν όπου ένα όχημα ή μια μπάλα κινείται με μεγάλη ταχύτητα, σίγουρα απαιτείται και μια αντίστοιχα γρήγορη ταχύτητα κλείστρου: ακόμα και 1/1.000sec! Δεδομένου, δε, του πλήθους των πανό και των γενικά “γεμάτων” φόντων, είναι απαραίτητη η επιλογή του μέγιστου μέγιστου διαφράγματος. Άρα, τι μένει; Τα ISO! Σε αυτές τις περιπτώσεις, λοιπόν, είναι χρήσιμο να επιλέγουμε manual mode με αυτόματο ISO στο σημείο εστίασης.
Carl Jorgensen – Unsplash
- Φώτο στην κορυφή του άρθρου: Matthew Brodeur – Unsplash
