Κάθε φορά που τραβάτε μια φωτογραφία με μια ψηφιακή κάμερα ή ένα smartphone, η συσκευή σας, πέραν των δεδομένων του αρχείου της εικόνας, αποθηκεύει ορισμένες έξτρα πληροφορίες οι οποίες αναφέρονται ως metadata EXIF (=Exchangeable Image File Format).
Τα EXIF data περιλαμβάνουν πληροφορίες όπως την ημερομηνία και την ώρα λήψεως της φωτογραφίας, την γεωγραφική θέση καθώς και περαιτέρω πληροφορίες που αφορούν:
- Το μοντέλο της κάμερας
- Διάφραγμα
- Ταχύτητα κλείστρου
- Εστιακό μήκος
- Τύπος φωτομέτρησης
- ISO
- Προσανατολισμός εικόνας (τοπίο ή πορτρέτο)
- Μια μικρογραφία της εικόνας
H σημασία τους
Πολύς θόρυβος προκλήθηκε το περασμένο φθινόπωρο ως προς την αξιοπιστία δύο φωτογραφιών του τότε Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Donald Trump που έδωσε στη δημοσιότητα ο Λευκός Οίκος το Σάββατο 3 Οκτωβρίου, που τον απεικόνιζαν να βρίσκεται στο νοσοκομείο Walter Reed και φέρεται (από τα EXIF data) να έχουν ληφθεί με χρονική απόσταση 10 λεπτών.
The photos released by the WH tonight of the president working at Walter Reed were taken 10 minutes apart at 5:25:59 pm and 5:35:40 pm ET Saturday, according to the EXIF data embedded in both @AP wire postings that were shared by the White House this evening. pic.twitter.com/EzeqIkGdf7
— Jon Ostrower (@jonostrower) October 4, 2020
To lifehacker.com με αφορμή αυτές τις φωτογραφίες ανέβασε ένα κατατοπιστικό άρθρο με το οποίο εξήγησε πώς μπορεί κάποιος να βρει τις πληροφορίες EXIF μιας εικόνας και πώς να τις επεξεργαστεί ή ακόμα και να τις σβήσει!
Πώς να βρείτε τα EXIF data στις φωτογραφίες σας
Τα metadata των εικόνων σας είναι πάντοτε ενσωματωμένα μέσα στο αρχείο, ακόμα και αν δεν τα βλέπετε. Για να τα δείτε, θα πρέπει να μεταβείτε στις ιδιότητες του εκάστοτε αρχείου. Συνήθως στα smartphones είναι ένα κουμπί με τρεις τελείες ή ένα μικρό θαυμαστικό. Σε Windows, τα EXIF data βρίσκονται μέσα στην επιλογή Properties, ενώ σε Mac τα δεδομένα εμφανίζονται με τη συντόμευση Command + I.
EXIF data εικόνας, σε λειτουργικό Windows 10.
Πώς να επεξεργαστείτε και να αφαιρέσετε EXIF data
Τα EXIF data μπορούν να “μαρτυρήσουν” πολλά για μια φωτογραφία – αλλά όχι πάντοτε. Κι’ αυτό γιατί υπάρχουν τρόποι να τροποποιηθούν ή και να καταργηθούν. Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις που κάποιος επιθυμεί να διατηρήσει απόρρητες αυτές τις πληροφορίες.
Προγράμματα όπως το Photoshop ή το Lightroom σάς επιτρέπουν να επεξεργαστείτε EXIF data, ενώ πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram, το Imgur και το Twitter σβήνουν τα δεδομένα αυτά από τις εικόνες, πριν τη δημοσίευση.
Μπορείτε κι εσείς πολύ εύκολα να αφαιρέσετε EXIF data π.χ. σε περιβάλλον Windows, ως εξής:
- Κάντε δεξί κλικ σε ένα αρχείο εικόνας
- Επιλέξτε “Ιδιότητες”
- Επιλέξτε την καρτέλα “Λεπτομέρειες”
- Κάντε κλικ στην επιλογή “Κατάργηση ιδιοτήτων και προσωπικών πληροφοριών”
- Επιλέξτε αν θέλετε να δημιουργήσετε ένα αντίγραφο ασφαλείας με όλα τα πιθανά δεδομένα που έχουν αφαιρεθεί ή απλώς καταργήστε τα δεδομένα που καθορίζετε χωρίς να δημιουργήσετε αντίγραφο
- Κάντε κλικ σε κάθε πληροφορία που θέλετε να διαγράψετε και κάντε κλικ στο “OK”
Για χρήστες Mac, η διαδικασία απαιτεί τη χρήση τρίτου προγράμματος όπως το Photoshop ή το Lightroom. Υπάρχουν βέβαια και άλλα δωρεάν προγράμματα, όπως το ImageOptim ή το EXIF Purge.
Τέλος, θα πρέπει να γνωρίζετε πως τα EXIF data καταγράφονται κάθε φορά που τραβάτε μια φωτογραφία και δεν έχετε τη δυνατότητα να αποτρέψετε την καταγραφή τους αλλάζοντας κάποια ρύθμιση εκ των προτέρων. Το μόνο που μπορείτε να αποκλείσετε είναι η καταγραφή της τοποθεσίας λήψης των φωτογραφιών σας, εάν απενεργοποιήσετε τα δεδομένα που αφορούν τη γεωγραφική σας θέση.
- Φωτό στην κορυφή: Matthew Henry – Unsplash
